doktoramı bitirmiş bir kenara koymuş ve hafiflemiştim. tabii hafif kelimesi yaşanan ferahlamayı ifade etmeye yetmiyor... neyse, uzun zamandır da doktora grafiklerini paketleme işi aklımın bir kenarındaydı ve ama bu zor da bir işti (ve blogu da bir süredir tıkayan bu görevin zorluğuydu).
uygulamalı araştırma alanlarının iletişim ortamlarında karmaşık süreç ve kurguların kolay ve ikirciksiz biçimde anlaşılmasını sağlayacak grafikler talep ediliyor ve bu işin içinde bir objektiflik ideolojisi de var. akademi, nesnelerin mutlak bir evrende, bakış açısız ve tabii ki kişisiz, o yüzden de olabildiğince nötr, dolayısıyla, mümkün olsa, farklı şahsiyetlerin tümüyle yittiği ortak ifadeler ile temsil edilmesini arzuluyor. kişi kendi biricikliğiyle ortaya çıktığında ise bu, akademik papazlık aleminde bir sıkıntı, bir huzursuzluk, bir tepki yaratabiliyor..
ama işte bu aslında bilimin ve araştırma sürecinin tam da doğru bir resmi değil ve bir doz yanılsama barındırıyor... ve ayrıca bilimi, akademiyi, araştırmayı çok sıkıcı hale de getirebiliyor.
araştırma sürecinin en başından beri o kişisel tadı, kişili, kişiye ait, belli bir yerden, belli bir adet kişiden gelenle ilgili hissi tutmak ve araştırma grafiklerini bir tasarım işi olarak ele almak.. en baştan biraz böyle bir motivasyonla tüm grafikleri tasarlamaya çalışıyor idim (bkz.).. fakat tabii araştırma sürecinin yoğunluk ve sürati içinde bu her zaman yapılamıyor, ya da en azından layığıyla yapılamayabiliyor.. erken grafikler o açıdan daha çok düşünce içeriyor, sonra akademik alanın dayatmaları ve sürecin amansız yoğunluğu altında gittikçe tasarım düşüncesi azalıyor, teknik ve ikirciksiz (dolayısıyla review'cuları kızdırma riskini üstlenmeyen) anlatım ön plana gelmeye başlıyor ve tasarıma harcanan vakit de çok fazla olamayabiliyor...
tabii bu imajların ve düzenlemelerin sadece küçük bir kısmı nihai metinde yer buldu.. gerçi onları da bütünlüklü bir set olarak yeni baştan tasarlayamadım. yapsam iyiydi de, yapacak halim yoktu. bunların çoğu çalışma grafikleri, deneme sonuçları, ya da ara aşamaların iletişimi ya da not edilmesi için kullanılmış grafikler..
bir takım imajları daha önce farklı paketlere koymuştum. buraya elden geldiğince daha önce paketlemediklerimi eklemeye çalıştım ama yinelemeler olabilir. ikinci bir husus, bu imajlar hem grafik ifade, hem farklı ortamlar, hem de verilerin ve düşüncelerin yenilenmesi sebebiyle defalarca güncellendi, dolayısıyla pek çok varyantları var. yani bir seri set ve bu setlerin içinde seriler ortaya çıkıyor. bazen varyasyonlar çok minik oluyor bazen daha görünür.. bir kısmını paket içinde paketçiklerde not etmeye çalıştım.. ama sonuçta bu bir seçki, daha bir tasarlanmış setleri ve daha görünür varyasyonları içeriyor.. bi de farklı verilerle tekrar edip duran grafik setleri var, onları sadece örneklemekle yetindim... bu seçkinin temsil ettiği milyonlarca imajın 2008'den 2014'e 6-7 yıllık bir süreçte birikmiş olduğunu not edeyim.. setleri --tam olamasa da-- bir kronolojik süreklilik içinde, tasarlanmış ya da kurgulanmış grafikler ile tam tasarlanmış ya da kurgulanmış denemeyecek diğer görselleri biraraya kararak sunmaya çalıştım. süreç boyunca nasıl kalıplandığımı da görselleştiriyor biraz..
bu paketlerde teşhircilik dozajı biraz yüksek gibi görünse de bunları daha çok kendim için hazırladım. çok işe yaramaz şeylermiş gibi hatırladığım ve gerçekten de bir miktar sabuklama içeren bazı grafiklerdeki fikirlerin aslında nasıl baştan sona taşınmış olduğunu ve araştırmayı yönlendirmiş olduğunu, nihai üründe de alttan alta gömülü olduğunu görmek şaşırtıcıydı. neler yaptığımı baştan sonra yeniden gözden geçirmek de başlı başına bir tecrübeydi, iyi idi, bazen duyguluydu bile hatta...
(sağda uzanan ilk paket 2008'den 2010 kasım ayına kadar olan ürünleri içeriyor. oldukça delişmen bir paket oldu. araştırmanın yatayda geliştiği ve bir yandan araştırmacının da geliştiği istikşafi bir süreç olduğu hemen okunabilir..)
